coriolis etkisi ne demek?

Coriolis etkisi, dönen bir referans çerçevesinde (Dünya gibi) hareket eden nesnelerin, sanki bir kuvvete maruz kalıyormuş gibi sapmaya uğramasına neden olan bir olgudur. Bu "kuvvet", gerçek bir fiziksel kuvvet olmamasına rağmen, nesnelerin hareket yollarını etkiler.

Coriolis Etkisinin Temel Unsurları:

• Dönüş Hızı: Etki, referans çerçevesinin dönüş hızıyla doğru orantılıdır. Dünya'nın dönüşü ne kadar hızlı olursa, etki de o kadar belirgin olur. (Dönüş Hızı)
• Enlem: Coriolis etkisi, ekvatorda en zayıfken kutuplara doğru gidildikçe güçlenir. Ekvatorda etki neredeyse yok denecek kadar azdır. (Enlem)
• Hareket Yönü: Kuzey Yarımküre'de hareket eden nesneler sağa, Güney Yarımküre'de ise sola doğru saparlar. (Kuzey%20Yarımküre, Güney%20Yarımküre)
• Hareket Hızı: Nesnenin hareket hızı arttıkça, Coriolis etkisi de artar. Yavaş hareket eden nesneler üzerindeki etki daha az fark edilir. (Hareket%20Hızı)

Coriolis Etkisinin Sonuçları:

• Hava Olayları: Rüzgarların ve okyanus akıntılarının yönünü etkiler. Kasırgaların ve siklonların dönme yönünü belirler. (Hava%20Olayları, Rüzgar, Okyanus%20Akıntıları)
• Balistik Füze Yörüngeleri: Uzun mesafeli balistik füzelerin yörüngelerinin hesaplanmasında dikkate alınması gereken önemli bir faktördür. (Balistik%20Füze)
• Uçak Seyrüseferi: Uzun mesafeli uçuşlarda, özellikle kutuplara yakın bölgelerde, uçakların seyrüseferinde dikkate alınması gerekir. (Seyrüsefer)

Coriolis etkisi, günlük hayatta doğrudan fark edilmese de, Dünya üzerindeki birçok fiziksel olayın anlaşılması için temel bir kavramdır.